Od prosięcia do tucznika bez antybiotyków
Dla wszystkich specjalistów zajmujących się obecnie hodowlą temat jest jeden: Jak utrzymać produkcję zwierzęcą bez antybiotyków? Jak zmniejszyć potrzebę stosowania antybiotyków? Jakie są alternatywy?

Stosowanie antybiotyków profilaktycznie lub jako stymulatory wzrostu powinno być ograniczone. Dozwolone jedynie do celów leczniczych, przepisane na podstawie specjalistycznej diagnozy. Jak w takiej sytuacji zachować jednocześnie zdrowie zwierząt, wydajność i rentowność intensywnej produkcji zwierzęcej? Zmniejszenie użycia antybiotyków stawia wiele wyzwań i jest angażujące, dlatego też wymagane jest holistyczne podejście. Scenariusz działania nigdy nie będzie taki sam i musi zostać specjalnie dopasowany, gdyż każde gospodarstwo ma inne możliwości i ograniczenia. Aby poprawić odporność zwierząt, potrzebne jest proaktywne podejście w obszarach zapobiegania rozprzestrzenianiu chorób i strategii żywieniowych. Osiąganie rentowności ekonomicznej przy utrzymywaniu wysokiej wydajności produkcji powinno odbywać się przy zachowaniu dobrobytu i dobrostanu zwierząt.
Ludzie od wieków badali przyrodę, odkrywając przy tym rozmaite substancje pochodzenia roślinnego. Poszerzali wiedzę na temat aktywnych składników, które mogą leczyć i zapobiegać chorobom. Specjalistyczna wiedza naukowa, którą dzisiaj dysponujemy, pozwala nam zidentyfikować, scharakteryzować i zestandaryzować bioaktywne związki. Delacon - ekspert w dziedzinie fitogenicznych dodatków paszowych (PFAs), ukuł termin fitogeniki, który został uznany i jest szeroko stosowany na określenie dodatków paszowych pochodzenia roślinnego. Fitogeniki (np. olejki eteryczne, zioła, przyprawy, saponiny itd.) nie tylko zwiększają smakowitość paszy, ale również mają udowodnione niezwykłe właściwości: przeciwutleniające, przeciwzapalne i stymulujące wzrost.

Od prosięcia do tucznika
Odsadzenie jest najbardziej stresującym okresem dla prosiąt i może mu towarzyszyć wiele nieprzyjemnych zdarzeń. Prosięta mają niedojrzały układ pokarmowy, co czyni je podatnymi na patogenne bakterie. Skutkiem tego jest występowanie biegunek, zahamowanie wzrostu, anoreksja i w najgorszym wypadku śmierć. W większości przypadków rozwiązaniem tej sytuacji jest podanie przez producentów i weterynarzy antybiotyków lub profilaktycznie stosowanie tlenku cynku (ZnO). Używanie ZnO w dawkach leczniczych będzie zakazane w UE od 2022 r., nadszedł zatem czas, aby skoncentrować się na rozwiązaniach pozamedycznych. Jednym z nich mogą być specjalnie opracowane fitogeniki, które zapewniają udowodnione wsparcie prosiąt po odsadzeniu.
Substancje fitogeniczne mają przeciwutleniające i przeciwzapalne działanie na komórki nabłonka jelitowego. Poprawia to odporność bariery jelitowej na uszkodzenia, które wynikają z naturalnej odpowiedzi immunologicznej komórek lub wywołane są przez toksyczne związki (toksyny bakteryjne). Najważniejszą zaletą fitogeników jest ich wpływ na poprawę walorów smakowych paszy. Mimo tego, że proces odsadzania zaczyna się od spadku pobierania paszy u prosiąt. W badaniu przeprowadzonym w Belgii wykazano wzrost średniego dziennego pobrania paszy o 4,9% oraz wzrost średniego dziennego przyrostu o 4,8%, gdy do paszy odsadzonych prosiąt dodano Fresta Protect (Ryc. 1). Odpowiednie pobranie i wykorzystanie paszy razem z lepszą absorpcją składników odżywczych pozwalają na zachowanie prawidłowych funkcji jelit. Wsparcie pobrania paszy zmniejsza uszkodzenia nabłonka jelitowego, a to z kolei zmniejsza częstość występowania u prosiąt biegunki po odsadzeniu (PWD). Próba terenowa w Niemczech potwierdziła tę tezę. Wykazano w niej, że dodatek PFAs do diety odsadzonych prosiąt (400 zwierząt) z ponownym pojawieniem się biegunki związanej z E. coli zmniejszyło częstotliwość występowania PWD o 31% i leczenia o 45% w porównaniu z grupą kontrolną (Ryc. 2). Dla rolników oznacza to znaczne obniżenie kosztów związanych z leczeniem.

Antybiotyki to tylko jedna pozycja z kategorii środków przeciwdrobnoustrojowych. W kontrolowaniu patogenności bakterii znajdują również zastosowanie fitogeniki. Aby lepiej zrozumieć mechanizm ich działania, zacznijmy od sposobu komunikacji bakterii - Quorum Sensing. Za pomocą cząsteczek związków chemicznych sygnalizują one między sobą poziom gęstości zasiedlenia, a gdy jest on odpowiedni, bakterie modyfikują ekspresję genów wytwarzając czynniki wirulencji i stają się patogenne – wywołując infekcje i choroby. Wybrane
Rycina 1 – Wpływ fitogenicznego dodatku paszowego na wyniki wzrostu prosiąt po odsadzeniu.
fitogeniczne substancje aktywne mogą hamować komunikację bakteryjną poprzez zaburzanie odczuwania zagęszczenia, a dzięki temu regulować i zmniejszać infekcje bakteryjne. Umożliwia to skuteczną ochronę prosiąt przed i po odsadzeniu, a to jest równoznaczne z zachowaniem zdrowia i dobrostanu, aby w kolejnych fazach życia utrzymywać dobre wyniki wzrostu. Dla producenta takie rozwiązanie oznacza brak potrzeby stosowania profilaktycznych zabiegów (antybiotykoterapii i ZnO) oraz znaczne obniżenie kosztów ponoszonych z tytułu leczenia.

Prawidłowy rozwój dzięki fitogenikom
Fitogeniki są wartościowym narzędziem do wspierania dziennego przyrostu masy oraz wykorzystania paszy. Umożliwiają one pełne wykorzystanie potencjału zwierząt wchodzących w fazę tuczu, a przy tym dbają o ich zdrowie. Fitogeniki stymulują sekrecję enzymów trawiennych i poprawiają absorpcję składników odżywczych, co przekłada się na poprawę strawności paszy. Pozwala to obniżyć koszty żywienia, które w fazie tuczu (20-115 kg masy ciała) stanowią nawet 70% całkowitych kosztów produkcji. Ponadto działanie przeciwutleniające i przeciwzapalne fitogeników pomaga zwierzętom radzić sobie ze stresem (konkurowanie o pasze, czynniki środowiskowe, zagęszczenie, oporządzanie itd.). Dodatkowo różnego typu fitogeniki redukują ilość wydalanego azotu i zapobiegają tworzeniu się amoniaku. Zmniejsza to emisję tego szkodliwego gazu do środowiska i jego oddziaływania na błony śluzowe układu oddechowego zwierząt i pracowników.

Aromex Pro to stworzony przez Delacon fitogeniczny dodatek paszowy, który jest mieszanką olejków eterycznych i saponin idealnie dopasowanych do potrzeb świń w okresie tuczu. To specjalne połączenie aktywnych składników prowadzi do poprawy przyrostów zwierząt poprzez wyższe pobranie paszy oraz lepszą strawność i wykorzystanie składników odżywczych.

Czy jesteś gotowy, aby stać się fitogenialnym?
Fitogeniki to bioaktywne składniki pochodzenia roślinnego, które mają potwierdzone działanie wspierające rentowną produkcję trzody chlewnej. Stymulują pobieranie paszy, co potwierdza ich potencjał działania jako naturalny stymulator wzrostu. Poprawa trawienia i absorpcji składników odżywczych przekłada się na lepsze wyniki wzrostu oraz wyższy współczynnik wykorzystania paszy. Fitogeniki firmy Delacon umożliwiają producentom stosować bezpieczne i zrównoważone praktyki produkcji zwierzęcej, na które w dzisiejszych czasach stale rośnie zapotrzebowanie.